کابل برق آلومینیومی ، یکی از انواع کابل است که به دلیل خواص رسانایی خود از سایر سیم و کابل ها متمایز می شود. این رسانا با توجه به خواص الکتریکی و مکانیکی و قیمت آن نسبت به سیم مسی، یک ماده رسانای جایگزین محسوب می شود.
دو آلیاژ مس و آلومینیوم هم به خوبی شکل پذیر هستند و هم در برابر زنگ زدگی و به تبع آن خوردگی مقاومت خوبی از خود نشان می دهند. هر چند که هر یک از آن ها خواص متفاوتی دارد که هر یک را برای کاربری خاصی مناسب می کند.
البته به جزاین دو فلز، یک آلیاژ دیگر هم وجود دارد که از این دو رساناتر است و آن هم فلز نقره است. اما به دلیل قیمت بسیار بالا از این فلز در صنعت برق کشی استفاده نمی کنند. شاید یکی از دلایل اصلی که باعث خرید کابل آلومینیوم به شکل قابل توجهی شده است، همین قیمت مناسب آن نسبت به سایر آلیاژهای با خاصیت رسانایی بالا باشد.
تفاوت های کابل برق آلومینیومی با کابل مسی
آلومینیوم به وفور در دسترس است و جایگزین ارزان تری برای مس به عنوان یک هادی محسوب می شود. از طرفی تقاضا به طور مداوم برای مس متغیر است؛ زیرا این آلیاژ مدام نوسان قیمت دارد. این در حالی است که قیمت آلومینیوم همیشه پایدارتر از مس بوده است.
شاید یک نکته باعث شود بسیاری از افراد از خرید کابل آلومینیوم ، صرف نظر کنند و آن هم توانایی رسانایی کمتر آن نسبت به فلز مس باشد. این قدرت فقط 61 درصد از کل توان مس برای انتقال الکتریسیته را در بر دارد، این یعنی مقاومت بیشتری دارد که چندان برای یک هادی مناسب نیست.
اما از طرف دیگر وزن سبک این آلیاژ در یک حجم مشخص نسبت به مس است که کار را بسیار راحت تر می کند. در اصل آلومینیوم حدود سه برابر از مس سبک تر است، پس می توان انتظار داشت که فروش کابل آلومینیومی لاله زار و سایر نقاط کشور، در بسیاری از مواقع بیش از مس باشد.
تفاوت در رسانایی این دو آلیاژ به این معناست که کابل آلومینیومی باید بزرگ تر از مس باشد تا بتواند به همان میزان هادی مسی الکتریسیته را منتقل کند، در حالت عادی افزایش ضخامت کابل باید منجر به افزایش وزن کابل شود که این اصلا استاندارد نیست، اما در کابل آلومینیومی به دلیل وزن بسیار سبکی که نسب به مس دارد، این مشکل حل شده است.
نکته مورد توجه دیگر استحکام کششی است. مس حدود دو برابر آلومینیوم استحکام کششی دارد، اما با توجه به بزرگتر بودن سیم و وزن سبک آلومینیوم، معمولا این آلیاژ به این میزان سطح کششی نیاز ندارد. از طرفی گفته می شود که مس از نظر حرارتی رسانایی بهتر از آلومینیوم دارد که این خاصیت هم هنگامی که اندازه رسانا آلومینیوم بزرگ تر شود، تفاوت چندانی بین این دو ایجاد نمی کند. مقایسه کنید.
کابل های آلومینیومی خودنگهدار
این دسته از کابل ها، همان نمونه هایی هستند که روی دکل و پایه برق مشاهده می کنیم، با این ویژگی که به وسیله یک عایق محافظتی پوشیده شده اند. کابل های خودنگهدار در دو دسته کابل فشار ضعیف و کابل فشار متوسط قرار می گیرند.
کابل نوع ضعیف به صورت دو، سه، پنج و شش رشته موجود هستند. در حالی که کابل خودنگهدار فشار متوسط از یک تک رشته سیم و سه رشته سیم پیچیده به دور آن تشکیل شده است. هر سه این کابل ها از نظر سطح مقطع با یکدیگر متفاوت هستند.
استفاده از این نوع کابل مزایای متعددی را به دنبال دارد که از جمله آن می توانیم به کاهش درصد انشعاب گیری غیر مجاز برق، هزینه نصب ارزان و نیاز به نگهداری کم، بالا رفتن سطح ایمنی، کاهش خطر تلفات، کاهش سطح ارتعاشات، کاهش اضافه ولتاژ ناشی از برخورد رعد و برق اشاره کنیم. این موارد تنها بخش کوچکی از مزایای کابل آلومینیومی خودنگهدار هستند.
کابل برق آلومینیومی هوایی
کابل های هوایی نیز از جمله کابل هایی هستند که معمولا آلیاژ رسانا آن ها از جنس آلومینیوم است. این کابل را می توان بر اساس کاربری به دو شکل بدون روکش یا لخت و با روکش مثل کابل خودنگهدار مورد استفاده قرار داد.
این کابل ها برای ولتاژهای ضعیف و متوسط کارایی دارند. کابل های هوایی آلومینیومی در سه نوع مختلف با اسامی AAC، ACSR و AAAC در بازار موجود هستند. کابل هوایی AAC از هادی آلومینیومی رشته ای آنیل نشده ساخته می شود. در مقابل کابل هوایی ACSR از نوعی هادی ساخته شده که ترکیبی از آلومینیوم و فولاد است.
فولاد در قسمت میانی این کابل برای بالا بردن قدرت مکانیکی کابل مورد استفاده قرار گرفته است و آلومینیوم به دور آن تابیده است.
کابل هوایی AAAC نیز از هادی آلومینیومی ساخته شده است، با این تفاوت که سیم میانی کابل دارای سطح مقطع گرد است و آلیاژ به شکل تک یا چند لایه به دور این سیم پیچیده شده است.
کابل آلومینیومی زمینی
کابل های زمینی که جنس هادی آن ها آلومینیومی است، در انواع مختلف کابل های قدرت فشار ضعیف، کابل های قدرت فشار متوسط، کابل های قدرت فشار قوی و فوق فشار قوی توسط کارخانجات مختلف تولید می شوند.
کابل های فشارضعیف آلومینیومی با ولتاژ 1000/600 ولت در تعداد سیم های 1 تا 5 و سطح مقطع 10 تا 500 mm ساخته می شوند. کابل فشار متوسط در ولتاژهای 6/3 تا 30/18 تولید می شود. سطح مقطع این کابل ها از 25 تا 800 mm متغیر خواهد بود.
اما کابل های فشار قوی و فوق فشار قوی نیز در ولتاژهای بالاتر و سطح مقطع 2000 mm به صورت تک یا چند رشته تولید و به فروش می رسند.
