سیم افشان یک سیم چند هستهای است که در حالت کلی از یک رشته تشکیل میشود، از فلز مس آنیل ساخته شده است و با عایق پلیمری پیویسی عایق میشود. موارد استفاده از سیمهای افشان در تجهیزات الکتریکی، جدارههای گچی، حفاظت از سیمهایی که نور تولید میکنند و فضای خشک داخل لوله میباشد. مشخصه بارز سیمهای افشان انعطاف آنهاست که سبب میشود برای تعبیه ابزار برقی و نگهداری از منابع نوری گزینه مناسبی باشند. این سیمها باید در فضای بدون رطوبت قرار بگیرند، مانند حریم داخلی لولهها.
شیوه نامگذاری و تعیین کد، برای کابلهای افشان فشار قوی که در حدود ۴۵۰ تا ۷۵۰ ولت برق را منتقل میکنند، NYAF است. استاندارد ویدیای این کدگذاری را تعیین نموده است؛ بر اساس استاندارد ویدیای، N نشانه سلامت سیم، Y بیانگر عایقهای به کار رفته در مجموعه که اغلب پلیمر هستند و AF نشاندهنده هادی افشان خواهد بود. یکی از مؤلفههای تقسیمبندی سیمهای افشان، ولتاژ نامی آنهاست که در دو گروه قرار خواهند گرفت:
🟨 گروه اول سیمهای افشان با ولتاژی در حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ ولت که میتوانند در داخل لولههای پلاستیکی یا خرطومی قرار بگیرند و یا در زیر یا روی سطح گچ نصب شوند.
🟨 گروه دوم سیمهای افشانی که قادر هستند ولتاژ نامی ۴۵۰ تا ۷۵۰ ولت را تحمل کنند؛ این گروه در ابزار برقی و حفاظت از سیستمهای تولید نور در فضای بدون رطوبت، کاربرد داشته و مانند دسته اول میتوانند در داخل لولهها یا سطوح گچی قرار بگیرند.
کاربرد سیم افشان
سیم افشان یک سیم انعطافپذیر است، به همین دلیل برای نگهداری از سیستمهای روشنایی و نصب وسایل الکتریکی از آن استفاده میشود. باید گفت که با توجه به کاربرد مورد نظر باید نوع سیم را انتخاب کرد. به این ترتیب از سیم مناسب برای هر موقعیتی به کار گرفته میشود، به گونهای که محیطی که در آن قرار میگیرد، به طور کامل خشک باشد. به عنوان مثال در صورت قرار گرفتن در زیر یا روی گچ و یا درون لولهها، مشکلی به وجود نمیآید.
سیمهای افشانی که درون لولههای خرطومی و پلاستیکی قرار میگیرند، بیشتر در ولتاژی بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ ولت هستند. بیشترین سطح مقطع در نظر گرفته شده برای آنها یک میلیمتر مربع است. سیم افشان از جمله سیمهای پرکاربرد موجود در بازار است. از این نوع سیمها برای نصب ثابت و به عنوان سیم رابط میتوان در تابلوهای فرمان، ماشین آلات و داکت زیر زمینی به کار گرفت. در واقع انعطاف سیم برای کاربردهایی که گفته شد، باید خیلی زیاد باشد و این سیم بیشترین انعطاف را در بین انواع دیگر سیم دارد. در صنعت ساختمان سازی، تاسیسات و همچنین وسایل الکتریکی سیم افشان را به کار میگیرند به این ترتیب در سیستمهای روشنایی و وسایل برقی میتوان آنها را مشاهده کرد.
کاربرد دیگر آن در تجهیزات الکتریکی اتاقهای خشک، کلید و تابلوهایی که ولتاژ تعیین شده برای آنها ۴۵۰ تا ۷۵۰ ولت است، میتوان نام برد که کمترین سطح مقطع در نظر گرفته شده در آنها یک میلیمتر مربع است. سیم های افشان در ساختمان سازی، آلات موسیقی، ابزارآلات صوتی و تصویری و … نیز کاربرد دارند. سیم افشان را میتوان در زیر گچ یا داخل لوله قرار داد، ولی امکان قرارگیری آنها در کانالهای کابل کشی یا مخازن و سینی کابلها به صورت مستقیم وجود ندارد. استفاده از سیم افشان در تاسیسات ساختمان سازی برای برق رسانی در سطح وسیعی صورت میگیرد، با این وجود مشتریان بالقوه زیادی دارد.
سایزبندی سیم افشان
سیمهای افشان موجود در بازار، در سایز و اندازههای گوناگون بر حسب کاربرد مورد انتظار آن به تولید میرسند. به این ترتیب در محیطهای مختلف نمیتوان هر نوع کابلی را مورد استفاده قرار داد. باید میزان جریان عبوری کابل و سایز آن را در نظر داشته باشید. در واقع این سایزبندیها برای جلوگیری از افت ولتاژ و انتقال جریان به صورت مطلوب انجام خواهد شد. یک سری اعداد و ارقام روی کابل نوشته میشود که نشان دهنده سایز بندی قسمتهای مختلف در انواع کابل است. با توجه به مواردی مثل سطح مقطع، تعداد هادی و سیم نول کابل که روی آن درج شده است، سایز کابل تشخیص داده میشود. ابتدا تعداد رشته (سمت چپ) و پس از آن سطح مقطع سیم هادی (سمت راست) برای مشخص کردن کابل درج میشود.
به عنوان مثال کابل 4*2 به این معنی است که دو رشته هادی با سطح مقطع ۴ در این کابل وجود دارد. در صورتی که عدد دیگری بر روی کابل مشاهده کردید، نشان دهنده استفاده رشته نول در کابل است. عدد 380+160 نیز به معنای وجود ۳ رشته هادی و سطح مقطع ۸۰ میلیمتر کابل است. عدد ۱۶۰ نیز نشان دهنده سطح مقطع رشته نول موجود در کابل است. سیمهای فاز و نول به صورت چند رشته داخل کابل قرار میگیرند که سطح مقطعهای مختلفی دارند که از نوع تخت و حداقل سایز در نظر گرفته شده برای آنها ۱۶ است. همچنین میتوان گفت که سیم نول در اکثر مواقع دو مرتبه از سیم فاز اندازه کمتری خواهد داشت. بنابراین دسته بندیهای تعیین شده برای سایز کابلها و سیمها به صورت ۰.۵، ۰.۷۵، ۱، ۱.۵، ۲.۵، ۴، ۶، ۱۰، ۱۶، ۲۵، ۳۵، ۵۰، ۷۰، ۹۵، ۱۲۰، ۱۵۰، ۱۸۵، ۲۴۰، ۳۰۰، ۴۰۰ و ۵۰۰ بر اساس سطح مقطع انجام شده است.